farming idea :-नमस्कार मित्रांनो आज आपण शेतामध्ये हरभऱ्याची लागवड करून .जास्तीत जास्त उत्पन्न घेण्यासाठी हरभऱ्याच्या कोणत्या वाणाची लागवड करावी .त्यासाठी जमीन कशी असावी .आणि कोणते खत वापरावे याबद्दल संपूर्ण माहिती घेणार आहोत.
farming idea :- तर मित्रांनो चना म्हणजेच हरभरा हरभरा हा जुन्या नाडीचा नगदी पिकांपैकी एक आहे. प्राचीन काळापासून संपूर्ण भारतभर हरभऱ्याची लागवड केली जाते . हरभरा भारतात बंगाल ग्राम, चना किंवा ग्राम या नावाने ओळखला जातो. हरभऱ्याचा आपण दोन प्रकारे वापर करू शकतो. हरभरा बाजार भाजीपाला म्हणून तसेच पशुधन जनावरांसाठी चारा म्हणून सुद्धा वापरला जातो . आरोप हरभरा क्लिप्स clips म्हणजे त्यांना डाळ आणि पीठ बनवण्यासाठी सुद्धा वापरले जातात. चण्याच्या पिठापासून विविध प्रकारचे स्नॅक्स, मिठाई आणि पदार्थ बनवले जातात . चीक वाटाणा फॅबिसिटी कुटुंबाशी संबंधित आहे . हरभऱ्याचे मुख्यता लागवड मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश, महाराष्ट्र आणि राजस्थान यांच्या राज्यांमध्ये होते . हरभऱ्याचे मुख्य प्रकार बियाणाचा आकार रंग जाळी आणि आकार यावर आधारित जाण्याच्या दोन मुख्य जाती आहेत.
देशी चणे म्हणजेच कोरडवाहू जमिनीखाली या हरभऱ्याची लागवड मोठ्या प्रमाणावर केली जाते. हे आकाराने लहान आणि जाड कोट असलेले कोणी या बिया असतात . ते त्यांपासून tan रंगापर्यंत उपलब्ध होऊ शकतात . या हरभऱ्याची लागवड प्रामुख्याने भारत व बांगलादेशात केली जाते.
काबुली चणे हे पातळकोट सह आकाराने मोठे आणि पांढरा आहे. पांढऱ्या रंगापासून tan रंगापर्यंत रंग श्रेणीमध्ये उपलब्ध असतात . काबुली चना प्रामुख्याने आफ्रिका, युरोप, अफगाणिस्तान, पाकिस्तान, आणि चिली या देशांमध्ये लागवडीत येतात . हे अठराव्या शतकात भारतात सादर केले जातात.
देसी चान्यामध्ये फायबरचे प्रमाण जास्त आणि glycemic index कमी असल्याने ते diabetes रुग्णासाठी योग्य आहेत. म्हणून त्याचे बाजार मूल्य काबुली चण्यापेक्षा सुद्धा जास्त आहे. चण्याचे आरोग्यासाठी फायदे हरभऱ्यामध्ये फायबर चा एक चांगला स्त्रोत आहे . म्हणून वजन कमी weight loss करण्यास मदत करते . प्रथिने आणि ऊर्जेचा चांगला स्त्रोत आहे . हरभरे रक्तातील साखरेची पातळी स्थिर करण्यास मदत करतात . LDL कोलेस्ट्रॉल कमी करण्यास मदत करतात. लोह सामग्रीमुळे ऊर्जेची पातळी वाढू शकतात .आणि ग्लासेमिक इंडेक्स कमी असतो जो मधुमेहाचा रुग्णासाठी चांगला असतो.
हरबार देसी हरभरा लागवड करण्यासाठी मुख्य वान खालीलपैकी आहेत .
औरोधी, पंत जी १८६ ,गौरव ,उदय ,केपी 75, गोरा,केसरी 800 ते 850 ,पंतजी 114, 256, 362 ,पुरुषाती ३७२ ,जेजे 315, हरियाणा चना, एक 355 ,राधे, सी २३५, जी ५४३ ,फुले ,जी 5, सी तीन आणि बी 124
काबुली हरभऱ्याच्या जाती सी 104, एल 144, 550 ,pusa 1003, उसा झिरो 53 ,आणि सदाबहार ही मुख्य जाती आहेत.
farming idea कोणते खात वापरावे येथे पहा
हरभऱ्याची शेती करण्यासाठी आपल्याला मुख्यतः आद्रतेची परिस्थिती चांगली वाढते. आणि आदर्श तापमान 24° c असते. लागवड सिंचित आणि पाऊस या दोन्ही परिस्थितीत केली जाते. मुळात हे पीक हिवाळी हंगामातील आहे .हे पीक cold सहन करत नाही. विशेषतः flowery स्टेज ज्यावेळेस त्यांचा फुले येण्याचा टाईम असतो यावेळी जास्त गारठा सहन करत नाही. शेंगांमधील बियाणाच्या विकासास नुकसान होईल . याच्या लागवडीसाठी दरवर्षी 65 ते 95 सेंटीमीटर पावसाची आवश्यकता असते . पेरणे नंतर जास्त पाऊस फुलाची अवस्था आणि बियाणे पकवता अवस्था यामुळे पिकाच्या उत्पन्नात उत्पादनात मोठ्या प्रमाणात नुकसान होते.
हरभरा लागवडीसाठी भारतात विविध प्रकारच्या मातीवर उगवतो. हे पीक मध्यम भारी जमीन ,मध्यम बारीक जमीन, काळा कापसाच्या जमिनी आणि वालो कामाची जमिनीत घेतले जाते . तथापि सुपीक वालुकामे लोन ते चिकन मातीच्या चिकन मातीची ज्यांचा चांगला अंतर्गत मित्र होतो. ती चण्याच्या लागवडीसाठी सर्वात योग्य आहे. मृदा जाड शारुक्त स्वरूपाची नसावी 5.5 ते 7.0 चे आदर्श PH श्रेणी हरभरा शेतीसाठी योग्य आहे.
हरभरा शेतीची लागवड करण्यासाठी ती तयार करण्याअगोदर जमिनीच्या प्रकारावर आणि अनुसरण केलेल्या पीक पद्धतीवर आधारित आहे . जास्त माती असल्यास हिवाळ्यातील पावसामुळे क्लोरीच्या पृष्ठभागाचे पॅकिंग टाळण्यासाठी आणि जमिनीची वायू विजन व सहज रुपये उगवणे यासाठी घेण्यासाठी खडबडीत बी बियाणे तयार करावे. इतर कडधान्य पिकाबरोबर मिश्र पीक म्हणून सुद्धा हरभरा लागवड केल्यास. जमीन बारीक टिळा मारून नांगरून घ्यावी पावसाळा सुरू होण्यापूर्वी शेतात ट्रॅक्टर किंवा देशी नांगराने खोल नांगरणी करणे आवश्यक आहे .यामुळे मातेच्या पात्रात पूर्वीचा ओलावा टिकून राहतो.
हरभरा शेतीसाठी तुम्हाला हेक्टरी साठ किलो बियाणे दर असावा . farming idea आणि प्रति चौरस मीटर 25 ते 30 रुपयाची घनता हरभरा शेतीसाठी आदर्श आहे .उशिरा पेरणी झाल्यास एखादी व्यक्ती उच्च जनतेच्या लागवडीसाठी जाऊ शकते .सरासरी बियाणे दर 70 ते 100 किलोग्रॅम प्रति हेक्टरी पिकाची चांगली वाढ होते. हरभरा लागू पेरणीसाठी ऑक्टोबरचा पहिला आणि दुसरा आठवडा ही एक आदर्श वेळ आहे .उशिरा पेरणी कल्याण केल्यास खराब पीक व कमी उत्पादन मिळते. हरभरा बियाणे स्थानिक देशी नागरणेद्वारे बियाणे ड्रिल द्वारे तीस सेंटीमीटर ते 45 सेंटीमीटर अंतरावर ओळीवर पेरले जातात .हरभरा पिकाच्या लागवडीतील मृदाजन्य रोगावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी इतर कारणे पिकासह पीक परिवलनाचे पालन करावे .हरभरा शेतीमध्ये सर्वात यशस्वी पीक आवर्तन खाली दिली आहेत.
Leave a Reply